ποταμός

Το ποτάμι και οι πλημμύρες
στο δημοτικό τραγούδι

Πρόκειται για μια δραστηριότητα όπου οι μαθητές επιχειρούν να αντιληφθούν τη διαχρονική σχέση του ανθρώπου με το ποτάμι είτε ως ζωογόνου δύναμης είτε ως παράγοντα καταστροφής. Γίνεται ακρόαση δύο δημοτικών τραγουδιών όπου το πρώτο είναι ένας ύμνος στη ζωογόνο δύναμη του ποταμού, ενώ το δεύτερο περιγράφει τη θλιβερή σκηνή της απώλειας ανθρώπινης ζωής μέσα σε έντονα χορευτικό ρυθμό. Οι μαθητές οδηγούνται στην αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο δημιουργίας των τραγουδιών, καθώς και των πραγματικών συμβάντων που έδωσαν αφορμή για τη δημιουργία τους. Μπορούν να εντρυφήσουν στους στίχους των τραγουδιών ή ακόμη και να χορέψουν ό,τι χορεύεται.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
· Να ανιχνεύσουν τη διπλή διάσταση: α) του ευεργετικού ρόλου των ποταμών και β) του καταστροφικού φαινομένου των πλημμυρών στην ανθρώπινη ζωή.
· Να αντιληφθούν την κατάρριψη της απόδοσης «ηθικού» περιεχομένου σε φυσικά φαινόμενα, τα οποία στην πραγματικότητα μπορεί να είναι ταυτόχρονα ευεργετικά και βλαβερά.
· Να απολαύσουν τη μουσική και ίσως να εκφραστούν χορευτικά στον ρυθμό μιας μουσικής που σήμερα αποτελεί κατά βάση ιστορικό στοιχείο.

Τύπος δραστηριότητας:
Συμπλήρωση φύλλου εργασίας μετά από ακρόαση σχετικής μουσικής και σχετική έρευνα στο διαδίκτυο.

———

Κατεβάστε σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Μέτρηση παροχής ποταμού

Σκοπός της συγκεκριμένης δραστηριότητας πεδίου είναι να κατανοήσουν οι μαθητές τη σημασία που έχει για το ποτάμιο οικοσύστημα ο υπολογισμός της ταχύτητας ροής και της παροχής του ποταμού. Με τον όρο παροχή του ποταμού ονομάζουμε τον όγκο του νερού που διέρχεται από μια συγκεκριμένη διατομή της κοίτης του ποταμού ανά μονάδα χρόνου (π.χ. όγκος νερού ανά δευτερόλεπτο). Για τον υπολογισμό της πολλαπλασιάζουμε το εμβαδόν της διατομής του ποταμού σε ένα σημείο του, με τη μέση ταχύτητα του νερού στο συγκεκριμένο σημείο. Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και υπολογίζουν την ταχύτητα ροής, το βάθος και το πλάτος σε διαφορετικά σημεία του ποταμού. Αφού ολοκληρωθούν οι μετρήσεις, οι ομάδες ανταλλάσσουν τα αποτελέσματα μεταξύ τους και συνεχίζουν με τον τελικό υπολογισμό της διατομής και της παροχής του ποταμού.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να κατανοήσουν τη σημασία της ροής του ποταμού για τα οικολογικά χαρακτηριστικά του ποτάμιου οικοσυστήματος.
• Να καταλάβουν και να εξηγήσουν, γιατί ο υπολογισμός της παροχής του ποταμού είναι μία πάρα πολύ σημαντική παράμετρος για το ποτάμιο οικοσύστημα.

Τύπος δραστηριότητας:
Δραστηριότητα πεδίου

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Η λιθολογία του ποταμού

Απευθύνεται σε μαθητές/τριες Δημοτικού, Γυμνασίου & Λυκείου και έχει στόχο να γνωρίσουν τη λιθολογία ενός ποτάμιου συστήματος, να καταγράψουν, να παρατηρήσουν, να ταξινομήσουν τα υλικά που θα βρουν στην κοίτη του ποταμού και να αξιολογήσουν τη σημασία τους σε ένα πλημμυρικό φαινόμενο. Η άσκηση γίνεται στο πεδίο και απαιτεί απλά υλικά: Υποδεκάμετρο, ανεξίτηλο μαρκαδόρο, σακουλάκια, τσάντα μεταφοράς των δειγμάτων, σημειωματάριο, μολύβι.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να γνωρίσουν τη λιθολογία ενός ποτάμιου συστήματος.
• Να καταγράψουν, να παρατηρήσουν και να ταξινομήσουν τα υλικά που θα βρουν στην κοίτη του ποταμού.
• Να αξιολογήσουν τη σημασία των υλικών αυτών σε ένα πλημμυρικό φαινόμενο.


Τύπος δραστηριότητας:
Εργασία στο πεδίο

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Κατεβάστε και το υποστηρικτικό υλικό της δραστηριότητας:

Συντάκτης deukalion, πριν από

Δραστηριότητες
για τη λεκάνη απορροής ποταμού

Η συγκεκριμένη δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές/τριες Ε ΄και ΣΤ΄ τάξεων του Δημοτικού και Α΄ και Β΄ τάξεων του Γυμνασίου. Μπορεί να υλοποιηθεί και σε μικρότερες τάξεις του δημοτικού και του νηπιαγωγείου με την ανάλογη προσαρμογή. Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε ομάδες έχοντας συγκεκριμένο ρόλο, με σκοπό να κατασκευάσουν μία λεκάνη απορροής ποταμού με απλά υλικά, που υπάρχουν στο σχολείο. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής, κάθε ομάδα πρέπει να παρουσιάζει και να εξηγεί στις υπόλοιπες ομάδες τις φυσικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στη λεκάνη απορροής. Με αυτό τον τρόπο κατανοούν τη θέση της λεκάνης απορροής στο φυσικό περιβάλλον και πώς ορίζεται, ασχολούνται με το ανάγλυφο, μαθαίνουν πώς σχηματίζονται τα ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα (υετός), γνωρίζουν το υδρογραφικό δίκτυο, τις χρήσεις γης και τον υδρολογικό κύκλο. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα αποτελεί ένα παράδειγμα συνδυασμένου γνωσιακού και ψυχοκινητικού στόχου.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να κατανοήσουν τη θέση της λεκάνης απορροής στο φυσικό περιβάλλον.
• Να μάθουν πώς ορίζεται.
• Να γνωρίσουν τη γεωμορφολογία της.
• Να κατανοήσουν τι είναι και πώς σχηματίζονται τα ατμοσφαιρικά κατακρημνίσματα.
• Να γνωρίσουν το υδρογραφικό δίκτυο.
• Να μάθουν για τις χρήσεις γης στη λεκάνη απορροής.
• Να κατανοήσουν τι είναι ο κύκλος του νερού ή αλλιώς υδρολογικός κύκλος.
• Να καταλάβουν τις φυσικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα.
• Να παρατηρήσουν, να διατυπώσουν ερωτήματα και να εξαγάγουν συμπεράσματα.
• Να συνεργαστούν σε ομάδες.


Τύπος δραστηριότητας:
Δραστηριότητες στην τάξη / Κατασκευές

———

Κατεβάστε σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από