10-12 ετών (Δημοτικό Δ’-ΣΤ’)

Βιώνω την εξέλιξη
του πλημμυρικού φαινομένου

Το μικρό αυτό πρόγραμμα αποτελείται από τρεις (3) βιωματικές ασκήσεις που μπορεί να υλοποιηθούν ως πακέτο, όπως προτείνεται εδώ, αλλά και μεμονωμένα η κάθε μία άσκηση. Αφορά στην αναμονή, στην έναρξη και υποδοχή του πλημμυρικού φαινομένου, στην εξέλιξη και κορύφωσή του. Αφορά, επίσης, στην αποκατάσταση μετά το φυσικό γεγονός που τα μέλη μιας κοινότητας έχουν μόλις βιώσει. Το σώμα εκπαιδεύεται μέσα από την κίνηση, ώστε να έχει την καλύτερη ανταπόκριση στη «στιγμή», με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια.
Ο/Η εμψυχωτής/τρια έχει τη δυνατότητα να επιστρέφει σε κάθε άσκηση αν το κρίνει αναγκαίο για την πορεία της ομάδας.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να επικοινωνήσουν.
• Να συνεργαστούν στο πλαίσιο της διεργασίας της ομάδας.
• Να αφουγκραστούν ο/η καθένας/μία στον δικό του/της ρυθμό τα ιδιαίτερα στοιχεία της έναρξης, της κορύφωσης και της λήξης του πλημμυρικού φαινομένου.

Τύπος δραστηριότητας:
Bιωματικές ασκήσεις

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Παρατηρώντας Εικαστικά Έργα Τέχνης … μαθαίνω για τις Πλημμύρες

Είναι μια δραστηριότητα ανακαλυπτικής/διερευνητικής μάθησης ενταγμένη στην ενότητα «Πλημμύρες: το αποτύπωμά τους στον καμβά της εκπαίδευσης μέσω της τέχνης». Βασίζεται στην Ψηφιακή Έκθεση ‘‘Συνομιλώντας Με Εικαστικά Έργα Τέχνης … Για Τις Πλημμύρες’’ και στον ομώνυμο Οδηγό της έκθεσης.
Σκοπός της δραστηριότητας είναι οι μαθητές/τριες να εξασκηθούν στη διαδικασία της παρατήρησης μέσω της τέχνης και να συσχετίσουν αυτά τα έργα με διάφορα θέματα όπως η γεωγραφική κατανομή των πλημμυρών που απεικονίζονται στα έργα τέχνης, ο τύπος πλημμύρας, η έκφραση συναισθημάτων που δημιουργεί ένα έργο τέχνης με θέμα την πλημμύρα κ.λπ.
Περιλαμβάνει τέσσερα (4) Φύλλα Εργασίας: 1ο «Παρατηρώ, Αναζητώ, Βρίσκω», 2ο «Η ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ των πλημμυρών», 3ο «Από τις εικαστικές τέχνες … στις επιπτώσεις των πλημμυρών», 4ο «Τα τρία ΓΙΑΤΙ…» και ένα φύλλο εργασίας για τον αναστοχασμό.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να εξασκηθούν στη διαδικασία της παρατήρησης μέσω της τέχνης.
• Να συσχετίζουν το έργο τέχνης με διάφορα θέματα (το πλημμυρικό συμβάν, τον τόπο και τον χρόνο, τον τύπο της πλημμύρας).
• Να εκφράζουν και να διατυπώνουν τις σκέψεις τους και τα συναισθήματά τους.
• Να συνδέουν τις πλημμύρες με τις επιπτώσεις τους.
• Να οξύνουν τη φαντασία τους.
• Να συνεργάζονται δημιουργικά.
• Να αναπτύξουν κριτική, δημιουργική και συνθετική σκέψη.

Τύπος δραστηριότητας:
Δραστηριότητες διερευνητικής, ανακαλυπτικής και συνεργατικής μάθησης

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Η δύναμη του νερού –
Δες το με μια άλλη ματιά…

Aποτελείται από μια παρουσίαση με ιδέες και κατασκευές, βασισμένες στην πρόληψη πλημμυρικών φαινομένων, προσαρμοσμένες στην αρχική μακέτα, καθώς και από δύο φύλλα δραστηριοτήτων. Μία δραστηριότητα παρατήρησης που αποτυπώνει την υπάρχουσα κατάσταση σε αντιπροσωπευτικά σημεία ποταμών της Π.Ε. Καρδίτσας και μία μελέτη περίπτωσης που αφορά στο Ιχθυοτροφείο «Εύρυτος».

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να αναπτύξουν ικανότητες, δεξιότητες και στάσεις απέναντι στη δύναμη του νερού και να αποδώσουν στη μακέτα την οικολογική τους ταυτότητα.
• Να αναζητήσουν, να αξιολογήσουν και να επιλέξουν, μέσα από το διαδίκτυο, τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης πλημμυρών.
• Να επιλέξουν και να χρησιμοποιήσουν τα κατάλληλα υλικά και εργαλεία.
• Να αναπτύξουν συνεργατικές δεξιότητες.


Τύπος δραστηριότητας:
Εργασία σε μακέτα ποταμού για την πρόληψη πλημμυρών

———

Κατεβάστε τη δραστηριότητα σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Η δύναμη του νερού

Αποτελείται από μια παρουσίαση της κατασκευής μίας μακέτας που απεικονίζει την πληγείσα από τον «Ιανό» περιοχή της Δ.Ε. Μουζακίου.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να παρατηρήσουν και να αξιολογήσουν το πεδίο.
• Να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη και την αισθητική τους.
• Να επιλέξουν και να χρησιμοποιήσουν τα κατάλληλα υλικά και εργαλεία.
• Να αναπτύξουν συνεργατικές δεξιότητες.
• Να εκφράσουν την οικολογική τους ταυτότητα.


Τύπος δραστηριότητας:
Κατασκευή μακέτας

———

Κατεβάστε τη δραστηριότητα σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Κλίση σε τοπογραφικό χάρτη

Με τη χρήση τοπογραφικών χαρτών και διαδικτυακών εφαρμογών Google maps, γίνεται διερεύνηση της έννοιας της μορφολογικής κλίσης. Πραγματοποιείται υπολογισμός της κλίσης και ερμηνεία της με βάση μία οικεία περιοχή. Χρειάζονται βασικές δεξιότητες ανάγνωσης τοπογραφικών χαρτών (αναγνώριση ισοϋψών καμπυλών, υπολογισμός διαφοράς υψόμετρου, εντοπισμός υψηλότερης και χαμηλότερης καμπύλης σε ένα κομμάτι χάρτη, προσανατολισμός χάρτη).

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να αντιληφθούν την έννοια της κλίσης στο τοπίο, στο οποίο θα υλοποιήσουν εργασίες πεδίου (2ο επίπεδο Bloom).
• Να υπολογίσουν το υψόμετρο σε σημείο ενδιαφέροντος (2ο επίπεδο Bloom).
• Να διακρίνουν τη διαφορά της κλίσης στο ανάγλυφο της ροής ενός ποταμού ως σύνολο (4ο επίπεδο Bloom).
• Να εφαρμόσουν γνώσεις και ικανότητες/δεξιότητες για την εύρεση στοιχείων από τον χάρτη (π.χ. μαθηματικά, γεωγραφία) (3ο επίπεδο Bloom).
• Να ερμηνεύουν απλές λεπτομέρειες από έναν τοπογραφικό χάρτη (5ο επίπεδο Bloom).
• Να ερμηνεύουν πώς η κλίση επηρεάζει το ανάγλυφο της περιοχής και τι ρόλο παίζει στον κύκλο ζωής ενός ποταμού (5ο επίπεδο Bloom).


Τύπος δραστηριότητας:
Εργαστήριο εντός της τάξης ή στην αίθουσα Η/Υ, εργασία σε ομάδες

———

Κατεβάστε τη δραστηριότητα σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Κατακλυσμοί λόγω των κλιματικών αλλαγών και μύθοι

Αναζήτηση των παγκόσμιων μύθων για τους κατακλυσμούς, που συνδέονται με το κλιματικό Optimum (παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας) που συνέβη από 6.000 έως 4.000 χρόνια πριν από σήμερα, την ερμηνεία τους σύμφωνα με τους μύθους των Αρχαίων Ελλήνων και την επιστημονική τους ερμηνεία σήμερα. Η δραστηριότητα περιλαμβάνει αναφορά σε παγκόσμιους μύθους σχετικά με τον κατακλυσμό και τις ομοιότητες που παρουσιάζουν την περίοδο αυτή, που η στάθμη της θάλασσας ήταν λίγο ψηλότερα από σήμερα.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να μάθουν την ερμηνεία των κατακλυσμών, σύμφωνα με τους μύθους που έπλασε ο προϊστορικός άνθρωπος και την επιστημονική τους ερμηνεία σήμερα.
• Να ενημερωθούν για τις συνέπειες ανόδου της μέσης θερμοκρασίας λόγω κλιματικών αλλαγών, σε επίπεδο γεωμορφολογικών μεταβολών.


Τύπος δραστηριότητας:
• Θεωρητική προσέγγιση του θέματος (ανάγνωση κειμένου και χαρτών), συζήτηση.
• Αναζήτηση παγκόσμιων μύθων για τους κατακλυσμούς που συνδέονται με το Κλιματικό Optimum (παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας).
• Ερμηνεία των κατακλυσμών, σύμφωνα με τους μύθους των Αρχαίων Ελλήνων και την επιστημονική τους ερμηνεία σήμερα.

———

Κατεβάστε τη δραστηριότητα σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Συγγραφείς σε Πυρετό Δημιουργικής Δράσης

Είναι μια εκπαιδευτική δραστηριότητα δημιουργικής γραφής, ενταγμένη στην ενότητα: ‘‘Πλημμύρες: Το Αποτύπωμά Τους Στον Καμβά Της Εκπαίδευσης Μέσω Της Τέχνης’’. Σκοπός αυτής της δραστηριότητας είναι η ενεργοποίηση της φαντασίας και της δημιουργικότητας των μαθητών, παρέχοντάς τους ως πηγή έμπνευσης πίνακες ζωγραφικής με θέμα την ‘‘Πλημμύρα’’ από την Ψηφιακή Έκθεση ‘‘Συνομιλώντας Με Εικαστικά Έργα Τέχνης … Για Τις Πλημμύρες’’. Περιλαμβάνει ένα Φύλλο Εργασίας με τίτλο ‘‘Παρατηρώ, Φαντάζομαι, Γράφω’’ και μπορεί να υλοποιηθεί σε 1-2 διδακτικές ώρες, στο πλαίσιο ενός προγράμματος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με θέμα την πλημμύρα, ή στο πλαίσιο άλλης εκπαιδευτικής δημιουργικής δράσης (Εργαστήρια Δεξιοτήτων στο Γυμνάσιο, Ζώνη Δημιουργικών Δραστηριοτήτων στην Α’ τάξη των ΕΠΑ.Λ. κ.λπ.).

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να ασκηθούν στην περιγραφή προσώπων και τοπίων.
• Να παρατηρούν και να μετατρέπουν μια εικόνα σε κείμενο.
• Να διατυπώνουν και να εκφράζουν συναισθήματα που τους γεννώνται από τη θέαση ενός πίνακα ζωγραφικής.
• Να οξύνουν τη φαντασία τους.
• Να καλλιεργήσουν δεξιότητες συνεργασίας στη συγγραφική επινοητικότητα.
• Να αναπτύξουν δημιουργική σκέψη.


Τύπος δραστηριότητας:
Δημιουργική γραφή

———

Κατεβάστε σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Βιρβιρίτσα πορπατεί, το Θεό παρακαλεί…

Η προτεινόμενη δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές/τριες της E’ & ΣΤ’ Δημοτικού. Η θεματική ενότητα στην οποία εντάσσεται είναι η παρουσίαση πλημμυρικών φαινομένων στην τέχνη και συγκεκριμένα, στη λογοτεχνία. Κατά την υλοποίησή της, οι μαθητές/τριες έρχονται σε επαφή με έννοιες που αφορούν στην επιστήμη της λαογραφίας, όπως για παράδειγμα: λαϊκό δρώμενο, έθιμο, δοξασία. Παράλληλα, καλούνται να προβληματιστούν και να εντοπίσουν την αρχέγονη επιθυμία των ανθρώπων για ερμηνεία ή έλεγχο των φυσικών φαινομένων, όπως οι πλημμύρες. Αναστοχαζόμενοι/νες αναφορικά με την παλιότερη θρησκειολογική προσέγγιση ως προς την αποδιδόμενη εμφάνιση και αντιμετώπιση καιρικών φαινομένων, σε αντιδιαστολή με την επιστημονική τεκμηρίωση που υπάρχει σήμερα, συγκρίνουν και αποφαίνονται ως προς την ορθότητα και αποτελεσματικότητά τους. Τέλος, γίνεται αξιοποίηση ενός λογοτεχνικού κειμένου και μιας δέησης, προκειμένου οι μαθητές/τριες να αντιπαραβάλουν και διακρίνουν τις ειδοποιούς οργανικές σχέσεις που σχετίζονται με το περιεχόμενο και τη δομή των δύο προαναφερθέντων κειμένων.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να έρθουν σε επαφή με τις έννοιες: λαϊκό δρώμενο, έθιμο, δοξασία, ευχή, επίκληση, προσευχή.
• Να αναγνωρίσουν την αρχέγονη επιθυμία των ανθρώπων για ερμηνεία ή έλεγχο των φυσικών φαινομένων.
• Να διακρίνουν τις ειδοποιούς οργανικές σχέσεις ανάμεσα σε ένα λογοτεχνικό κείμενο (διήγημα) και σε ένα εκκλησιαστικό κείμενο (δέηση-προσευχή).


Τύπος δραστηριότητας:
• Παιχνίδι ρόλων
• Παράλληλη/συγκριτική επεξεργασία κειμένων

———

Κατεβάστε σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Τα σύμφωνα… της πλημμύρας

Η προτεινόμενη δραστηριότητα απευθύνεται σε μαθητές/τριες δημοτικού σχολείου και συγκεκριμένα, των τριών τελευταίων τάξεων (Δ’, Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού). Η θεματική ενότητα στην οποία εντάσσεται είναι η παρουσίαση πλημμυρικών φαινομένων στην τέχνη και ειδικότερα, στη λογοτεχνία. Αποσκοπεί στον προβληματισμό των μαθητών/τριών σχετικά με τη σημασία και τη χρήση υγρών συμφώνων κατά την προφορική γλωσσική απόδοση λέξεων που σχετίζονται με την έννοια του υγρού-ρέοντος στοιχείου. Πιο συγκεκριμένα, οι μαθητές/τριες καλούνται να αναστοχαστούν ως προς τη συνάφεια της ετυμολογίας ορισμένων λέξεων με τη φωνολογική τους αποτύπωση. Η ανωτέρω συσχέτιση επεκτείνεται και στην φωνητική/ηχητική απόδοση λέξεων που αφορούν το υγρό-ρέον στοιχείο και στην αγγλική γλώσσα και ως εκ τούτου, η δραστηριότητα προϋποθέτει, επίσης, την ενεργό εμπλοκή των εκπαιδευτικών αγγλικής γλώσσας του εκάστοτε σχολείου.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να γνωρίσουν τα υγρά σύμφωνα λ & ρ και την «ποιοτική» τους σημασία μέσα στα κείμενα.
• Να αναζητήσουν, με τη βοήθεια του/της εκπαιδευτικού, την ετυμολογία συγκεκριμένων λέξεων που σχετίζονται με την έννοια του υγρού στοιχείου.
• Να συσχετίσουν την απόδοση λέξεων, οι οποίες αφορούν στην έννοια του «υγρού», ανάμεσα στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα.
• Να συνεργάζονται σε ομάδες.


Τύπος δραστηριότητας:
• Εντοπισμός λέξεων (ομαδική δραστηριότητα)
• Χρήση λεξικού και άλλου πληροφοριακού υλικού (ομαδική δραστηριότητα)
• Παράλληλη/συγκριτική επεξεργασία κειμένων

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Τα πάντα αλλάζουν…

Η δραστηριότητα οδηγεί στη δημιουργία σεναρίου, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ένα θεατρικό δρώμενο και υλοποιείται με μαθητές/τριες Ε΄ & ΣΤ΄ Δημοτικού, Γυμνασίου & Λυκείου. Ως αφόρμηση, αλλά και για τον χωρισμό των ομάδων αξιοποιούνται 7 πίνακες, οι οποίοι βρίσκονται στην Ψηφιακή Έκθεση «Συνομιλώντας με εικαστικά έργα τέχνης … για τις πλημμύρες». Ένας από τους στόχους της συγκεκριμένης δραστηριότητας είναι να διερευνηθεί ο ρόλος των Θεσμών στην πρόληψη και αντιμετώπιση των συνεπειών των πλημμυρών. Η διάρκειά της είναι 4 διδακτικές ώρες και συμπεριλαμβάνει δικτυογραφική – βιβλιογραφική αναζήτηση, δείγματα σεναρίων και προτεινόμενες αναστοχαστικές ερωτήσεις μετά την παρουσίαση των δρώμενων στην ολομέλεια. Η δραστηριότητα μπορεί να επεκταθεί με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων (για δημιουργία ενός κόμικ ή μιας κινούμενης παρουσίασης).

Παιδαγωγικοί στόχοι:

Οι μαθητές/μαθήτριες με αφόρμηση ένα έργο τέχνης:
• Να αντιληφθούν τη διαχρονικότητα του φαινομένου των πλημμυρών.
• Να ενημερωθούν για τους τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης των συνεπειών των πλημμυρών.
• Να κατανοήσουν την επίδραση των πλημμυρών στη ζωή των ανθρώπων με τη συγγραφή ενός υποθετικού σεναρίου.
• Να ευαισθητοποιηθούν σε σχέση με την αντιμετώπιση της διαταραχής της ζωής των ανθρώπων μετά από ένα πλημμυρικό συμβάν.
• Να διερευνήσουν κριτικά τη μέριμνα του κράτους και των Θεσμών στην πρόληψη και αντιμετώπιση των συνεπειών των πλημμυρών.

Τύπος δραστηριότητας:
Δημιουργία σεναρίου που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε θεατρικό δρώμενο.

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από