10-12 ετών (Δημοτικό Δ’-ΣΤ’)

Πλημμύρα στο σχολείο: «Προετοιμάζομαι!»

Η δραστηριότητα βασίζεται σε οδηγίες, προς τους μαθητές/τριες, προστασίας τους σε περίπτωση έκτακτου πλημμυρικού φαινομένου. Οι μαθητές/τριες απαντούν προδιαμορφωμένο ερωτηματολόγιο και έπειτα «διορθώνουν» τις απαντήσεις των συμμαθητών/τριών τους ώστε να αναγνωρίσουν και να συνειδητοποιήσουν λάθος συμπεριφορές σε περίπτωση έκτακτου πλημμυρικού φαινομένου.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να γνωρίσουν τις οδηγίες προστασίας σε περίπτωση έκτακτου πλημμυρικού φαινομένου.
• Να αναγνωρίσουν λάθος συμπεριφορές σε περίπτωση έκτακτου πλημμυρικού φαινομένου.
• Να συνειδητοποιήσουν ενδεχόμενα λάθη στη δική τους συμπεριφορά σε περίπτωση έκτακτου πλημμυρικού φαινομένου.


Τύπος δραστηριότητας:
Συμπλήρωση ερωτηματολογίου
Σύγκριση αποτελεσμάτων σύμφωνα με τις οδηγίες πολιτικής προστασίας

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Πριν την καταιγίδα

Ομαδικό επιτραπέζιο παιχνίδι με κάρτες και διάλογο. Οι παίκτες καλούνται να πάρουν μια απόφαση για την αντιμετώπιση ενός αναμενόμενου καιρικού φαινομένου, σε συγκεκριμένο χρόνο πριν την εμφάνισή του.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να εξοικειωθούν με την έννοια του σχεδιασμού, της πρόληψης και ετοιμότητας για αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων.
• Να εξασκηθούν στη λήψη αποφάσεων που αφορούν στην προετοιμασία για την αντιμετώπιση έντονων καιρικών φαινομένων (καύσωνες, ισχυρές βροχοπτώσεις, ισχυροί άνεμοι κ.λπ.).
• Να εξασκηθούν στην επιχειρηματολογία για την υποστήριξη των απόψεων και προτάσεών τους.
• Να κατανοήσουν τη σημασία και την αναγκαιότητα της πρόληψης και ανθεκτικότητας σε επίπεδο ατόμων, γειτονιάς, Δήμου, πόλης, κοινωνίας.

Τύπος δραστηριότητας:
Ομαδικό επιτραπέζιο παιχνίδι με κάρτες και διάλογο
Οι παίκτες/τριες καλούνται να πάρουν μια απόφαση για την αντιμετώπιση ενός αναμενόμενου καιρικού φαινομένου, σε συγκεκριμένο χρόνο πριν την εμφάνισή του.

———

Κατεβάστε σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Επιζών / Survivor

Διασκεδαστικό κινητικό παιχνίδι εγρήγορσης. Οι παίκτες καλούνται να ανταποκριθούν σε οδηγίες προφύλαξης κάθε φορά που παρουσιάζεται ένα έντονο καιρικό φαινόμενο.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να κατανοήσουν τη σημασία της ετοιμότητας αντίδρασης σε έντονα καιρικά φαινόμενα.
• Να κατανοήσουν τη σημασία ύπαρξης σχεδίου αντιμετώπισης έντονων καιρικών φαινομένων.
• Να αναπτύξουν πνεύμα συνεργασίας και αλληλεγγύης.

Τύπος δραστηριότητας:
Διασκεδαστικό κινητικό παιχνίδι εγρήγορσης
Οι παίκτες/τριες καλούνται να ανταποκριθούν σε οδηγίες προφύλαξης κάθε φορά που παρουσιάζεται ένα έντονο καιρικό φαινόμενο.

———
Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Βρες τη σύνδεση

Παιχνίδι ρόλων, συζήτηση, μελέτη περίπτωσης. Οι παίκτες καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο πλημμύρας και να παρουσιάσουν ένα σχέδιο δράσης.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να εξοικειωθούν με την αντιμετώπιση ακραίων καιρικών φαινομένων στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων.
• Να αντιληφθούν ότι χρειάζεται να ενισχυθεί το ομαδικό πνεύμα και η συνεργασία για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.
• Να κατανοήσουν την ανάγκη πρόνοιας και σχεδιασμού.
• Να γνωρίσουν την έννοια της ανθεκτικότητας της κοινότητας.


Τύπος δραστηριότητας:
Παιχνίδι ρόλων, συζήτηση, μελέτη περίπτωσης
Οι παίκτες/τριες καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο πλημμύρας και να παρουσιάσουν ένα σχέδιο δράσης.

———
Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Πλημμύρα στο τουριστικό θέρετρο
της Ομορφονήσου!

Στη συγκεκριμένη δραστηριότητα εξετάζονται οι πλημμύρες ως φυσικό φαινόμενο με επιπτώσεις που οφείλονται σε ανθρωπογενή αίτια λόγω των παρεμβάσεων που γίνονται εξ αιτίας της τουριστικής ανάπτυξης. Οι μαθητές μέσα από τη ομαδοσυνεργατική μέθοδο και σε παιχνίδι ρόλων εξετάζουν ένα υποθετικό σενάριο ενός υδρολογικού συστήματος και προσπαθούν να δώσουν λύση αφού κατανοήσουν τι λάθη έγιναν. Απευθύνεται σε μαθητές/τριες Γυμνασίου και Λυκείου, αλλά θα μπορούσε με μια προσαρμογή να εφαρμοστεί και στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Επιδιώκεται οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να αξιολογήσουν επιλογές και δραστηριότητες που οδήγησαν στο φαινόμενο της πλημμύρας.
• Να κατανοήσουν ότι οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως αυτές που σχετίζονται με τον τουρισμό, έχουν επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον.
• Να εμπλακούν ομαδικά και βιωματικά.
• Να συνειδητοποιήσουν ότι οι πλημμύρες είναι ένα φυσικό φαινόμενο που μπορεί να γίνει ακραίο, όχι μόνο ως φαινόμενο αυτό καθαυτό, αλλά και ως μια επίπτωση της κλιματικής κρίσης που έχει επιφέρει η ανθρώπινη δραστηριότητα.
• Να κατανοήσουν και να εμπεδώσουν όρους όπως: «αειφορία», «βιώσιμη ανάπτυξη», «κλιματική αλλαγή», «ανθρωπογενείς φυσικές καταστροφές».
• Να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη τους.
• Να υιοθετήσουν πρακτικές, στάσεις και συμπεριφορές αειφορικής διαχείρισης ως προς το περιβάλλον.
• Να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον.


Τύπος δραστηριότητας:
Εργασία ομάδων, παιχνίδι ρόλων, παρουσίαση απόψεων (αναζήτηση στο διαδίκτυο – έρευνα
εφόσον το πρόγραμμα διαρκέσει πάνω από ένα τρίωρο)

———
Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Βρέχει στην Κάτω Ρεματιά

Η δραστηριότητα απευθύνεται σε παιδιά των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού και του Γυμνασίου. Είναι ένα εικονογραφημένο υποθετικό σενάριο που σκοπεύει να δείξει πώς η άμετρη τουριστική ανάπτυξη μπορεί να αποβεί καταστροφική.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να αντιληφθούν ότι η τουριστική ανάπτυξη πρέπει να πληροί κάποιες προϋποθέσεις βιώσιμης ανάπτυξης.
• Να συσχετίσουν τα πλημμυρικά φαινόμενα με την αλόγιστη δόμηση.
• Να συνειδητοποιήσουν την πίεση για αστικοποίηση της υπαίθρου και αλλαγή της κοίτης των ρεματιών που προκαλεί η μη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη.
• Να συγκρίνουν διαφορετικά μοντέλα τουριστικής ανάπτυξης.
• Να αναρωτηθούν για το κατά πόσο το μοντέλο του μαζικού τουρισμού εξασφαλίζει την ευημερία για τις κοινότητες, όπου εφαρμόζεται.

Τύπος δραστηριότητας:
Παιχνίδι προσομοίωσης και υποθετικό σενάριο

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Διαχείριση πλημμύρας
από τους αρμόδιους φορείς

Εφαρμόζοντας τη θεωρία της παιχνιδοποίησης οι μαθητές απαντούν σε ερωτήσεις, εκτελούν αποστολές, και συγκεντρώνουν βαθμούς συναγωνιζόμενοι σε ομάδες, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουν για τις δραστηριότητες φορέων αρμόδιων για τις πλημμύρες.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να ανακαλύψουν μέσα από παιχνίδι τις καταστάσεις που δημιουργούνται στη διαχείριση της πλημμύρας και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αρμόδιοι φορείς.
• Να διαπιστώσουν ότι για κάθε πρόβλημα υπάρχουν αρκετές λύσεις, αλλά κάποιες είναι πιο κατάλληλες.
• Να συνεργάζονται στην ομάδα τους, συναγωνιζόμενοι άλλες ομάδες.

Τύπος δραστηριότητας:
Παιχνίδι

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Κατεβάστε και το υποστηρικτικό υλικό της δραστηριότητας:

Συντάκτης deukalion, πριν από

Μέτρηση πλάτους (εύρους) ποταμού

Η δραστηριότητα αναφέρεται σε επτά (7) μεθόδους/τεχνικές μέτρησης του πλάτους/εύρους ποταμού/καναλιού, απευθύνεται σε μαθητές Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου και επιλέγεται η κατάλληλη τεχνική μέτρησης ανάλογα με το γνωστικό υπόβαθρο κάθε ηλικιακής ομάδας, από τις φυσικές συνθήκες, τις δυνατότητες, την τοποθεσία αλλά και τις διαστάσεις του ποταμού/καναλιού. Απαιτεί 2-3 διδακτικές ώρες (αίθουσα) και μια ημερήσια επίσκεψη στο πεδίο.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Η υλοποίηση της δραστηριότητας στοχεύει ώστε οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να αναγνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά του ποταμού και την ανάγκη μέτρησης και καταγραφής αυτών.
• Να μελετήσουν με πρακτικούς και επιστημονικούς τρόπους, ένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά του ποταμού (πλάτος) που θα συμβάλει στην παραπέρα διερεύνηση και στον υπολογισμό άλλων σύνθετων παραμέτρων και χαρακτηριστικών του.
• Να αποκτήσουν ικανότητες πραγματοποίησης μετρήσεων και να εξοικειωθούν με μηχανικά, αλλά και ψηφιακά εργαλεία μέτρησης.
• Να κατανοήσουν την έννοια του πλάτους και τα αίτια πιθανών σφαλμάτων των μετρήσεων και τεχνικές μείωσης αυτών.
• Να εφαρμόσουν στην πράξη την προϋπάρχουσα γνώση και να οικοδομήσουν τη νέα.
• Να εκφραστούν εικαστικά αυτοαξιολογώντας τις νέες γνώσεις.
• Να συνεργαστούν σε ομάδες και να εφαρμόσουν βιωματικές – ανακαλυπτικές διαδικασίες μάθησης.
• Να έρθουν σε επαφή με το φυσικό περιβάλλον και ιδιαίτερα με τα ποτάμια/χειμαρρικά οικοσυστήματα.
• Να παρατηρήσουν τις μεταβολές του πλάτους/εύρους ενός καναλιού σε διαφορετικά σημεία του, κάνοντας συγκρίσεις.
• Να στοχαστούν για τις αιτίες των παραπάνω μεταβολών με εστίαση στις ανθρώπινες παρεμβάσεις που επιδρούν στη μείωση του πλάτους και στη συμβολή αυτών στα πλημμυρικά φαινόμενα.


Τύπος δραστηριότητας:
Εργασία στην αίθουσα υπολογιστών (7η τεχνική κύριας δραστηριότητας)
Εργασία στην αίθουσα (εισαγωγική δραστηριότητα και αναστοχασμός)
Εργασία στο πεδίο (1η έως 6η τεχνική κύριας δραστηριότητας και δραστηριότητα παρατήρησης μεταβολών πλάτους ποταμού)

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Μέτρηση μέσου βάθους ποταμού

Η δραστηριότητα έπεται ή γίνεται σε συνδυασμό με τη μέτρηση του πλάτους ποταμού/καναλιού και προηγείται του υπολογισμού της παροχής αυτού. Αναφέρεται σε δυο (2) απλές και πρακτικές τεχνικές μέτρησης του μέσου βάθους ποταμού/καναλιού, απευθύνεται σε μαθητές Ε΄-ΣΤ΄ Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου και επιλέγεται η κατάλληλη από τις δυο προτεινόμενες τεχνικές ανάλογα με το γνωστικό υπόβαθρο κάθε ηλικιακής ομάδας, τις φυσικές συνθήκες, τις δυνατότητες, την τοποθεσία αλλά και τις διαστάσεις του ποταμού/καναλιού.Μια επιπλέον δραστηριότητα για μεγαλύτερους μαθητές (Β΄-Γ΄ Γυμνασίου και Λυκείου) αναφέρεται στην κατασκευή του γραφήματος της διατομής του ποταμού (cross section river) σε υπολογιστικό φύλλο (excel). Απαιτεί 2 διδακτικές ώρες (αίθουσα) και μια ημερήσια επίσκεψη στο πεδίο.

Παιδαγωγικοί στόχοι:
Η υλοποίηση της δραστηριότητας στοχεύει ώστε οι μαθητές/μαθήτριες:
• Να αναγνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά ενός ποταμού/καναλιού και τους λόγους της ανάγκης μέτρησης του μέσου βάθους (depth).
• Να μελετήσουν και να εφαρμόσουν στην πράξη τρόπους μέτρησης του μέσου βάθους, που θα συμβάλει στην παραπέρα διερεύνηση και στον υπολογισμό άλλων σύνθετων παραμέτρων και χαρακτηριστικών του, όπως η διατομή σε συγκεκριμένα σημεία καθώς και η παροχή του ρέματος.
• Να αποκτήσουν ικανότητες πραγματοποίησης μετρήσεων και υπολογισμού της μέσης τιμής.
• Να κατανοήσουν την έννοια του βάθους και τα αίτια πιθανών σφαλμάτων των μετρήσεων και μείωσης αυτών.
• Να εφαρμόσουν στην πράξη την προϋπάρχουσα γνώση και να οικοδομήσουν τη νέα.
• Να εκφραστούν εικαστικά αυτοαξιολογώντας τις νέες γνώσεις (εισαγωγική δραστηριότητα).
• Να συνεργαστούν σε ομάδες και να εφαρμόσουν βιωματικές – ανακαλυπτικές διαδικασίες μάθησης.
• Να έρθουν σε επαφή με το φυσικό περιβάλλον και ιδιαίτερα με τα ποτάμια/χειμαρρικά οικοσυστήματα.
• Να εξοικειωθούν με μηχανικά εργαλεία μέτρησης.
• Να παρατηρήσουν τις μεταβολές του μέσου βάθους ενός καναλιού σε διαφορετικά σημεία του, κάνοντας συγκρίσεις.
• Να στοχαστούν για τις αιτίες των παραπάνω μεταβολών λόγω φυσικών διαδικασιών ή ανθρώπινων παρεμβάσεων, με εστίαση στις ανθρώπινες παρεμβάσεις που επιδρούν στη μεταβολή του μέσου βάθους και στη συμβολή αυτών των παρεμβάσεων στα πλημμυρικά φαινόμενα.
• Να επεξεργαστούν τα στοιχεία μέτρησης και να εξάγουν συμπεράσματα.


Τύπος δραστηριότητας:
Εργασία στην αίθουσα (εισαγωγική δραστηριότητα και αναστοχασμός)
Εργασία στο πεδίο
Εργασία στην αίθουσα υπολογιστών (δραστηριότητα για μαθητές/τριες μεγαλύτερων τάξεων)

———

Κατεβάστε το σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από

Η Ελένη και το ποτάμι

Αξιοποίηση σκηνών από την ταινία «Το Λιβάδι Που Δακρύζει» (2004), του Θόδωρου Αγγελόπουλου, με όχημα τη ζωή ενός κοριτσιού και στόχο τη διαπραγμάτευση του ζητήματος της συνύπαρξης ενός οικισμού με ένα ποτάμι και το ενδεχόμενο της πλημμύρας από αυτό.

Η υλοποίηση της δραστηριότητας σχεδιάστηκε με την άδεια της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ και την προϋπόθεση πως κάθε εκπαιδευτικός που θα την υλοποιήσει, θα λάβει ενυπόγραφα άδεια από τον συντάκτη της (Δημήτρη Ντανόπουλο). Για τον λόγο αυτό δεν περιλαμβάνονται τα ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, το ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ και το ΟΠΤΙΚΟΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ, τα οποία θα διατεθούν ψηφιακά ή με φυσικό τρόπο στον/στην ενδιαφερόμενο/η εκπαιδευτικό, μετά τη σχετική άδεια του συντάκτη. Ηλεκτρονική διεύθυνση επικοινωνίας: dimntan@gmail.com

Τύπος δραστηριότητας:
Δημιουργική έκφραση απόψεων με χρήση ψηφιακών ή μη μέσων

———

Κατεβάστε τη δραστηριότητα σε PDF μορφή

Συντάκτης deukalion, πριν από