Λεξικό εννοιών και όρων

Μπορείτε να κατεβάσετε όλο το λεξικό σε PDF μορφή ή να ανατρέξετε στο ευρετήριο όρων που ακολουθεί:

Λεξικό όρων

There are currently 4 όροι in this directory beginning with the letter Μ.
Μ

Μαίανδροι
Είναι οι ελικοειδείς ή ημικυκλικές μορφές που σχηματίζει ο ποταμός, κυρίως στον μέσο ρου του, όταν η ταχύτητά του μειώνεται αισθητά και δεν μπορεί να διαβρώσει τα εμπόδια που συναντάει. Ως εκ τούτου η πραγματική αιτία μαιανδρισμού σχετίζεται με την ικανότητα του ποταμού να προσαρμόζεται στο περιβάλλον του. Το όνομά τους το οφείλουν στον ποταμό Μαίανδρο της Μικράς Ασίας, ο οποίος σχηματίζει πολλές τέτοιες μορφές. Τυπικούς μαιάνδρους σχηματίζει στην Ελλάδα ο ποταμός Νέστος.


Μορφολογικές δομές κατά μήκος μαιανδρικών ρεμάτων
(Πηγή: μετατροπή από Marshak, Earth, 6th Edition)

Μάργα
Ιζηματογενές πέτρωμα, πολύ μαλακό, που χρησιμοποιείται για τη βελτίωση των εδαφών. Αποτελείται από ασβεστίτη ή δολομίτη και αργιλικά ορυκτά.

Η επιφάνειά της σπάει εύκολα, η υφή της είναι ανώμαλη, έχει αφή λιπαρή και όταν μένει στον αέρα τρίβεται. Στην Ελλάδα υπάρχουν μεγάλες ποσότητες μάργας που καταλαμβάνουν μεγάλες εκτάσεις, ιδιαίτερα στις παραλιακές περιοχές της Πελοποννήσου και είναι γνωστές με την κοινή ονομασία ασπριές ή ασπροχώματα. Εξορύσσονται είτε επιφανειακά είτε με φρεάτια.

Μείωση κινδύνου καταστροφών (Disaster risk reduction)
Είναι η έννοια της μείωσης των κινδύνων καταστροφών μέσω συστηματικών προσπαθειών για την ανάλυση και διαχείριση των αιτιολογικών παραγόντων των καταστροφών, μεταξύ άλλων μέσω της ελαχιστοποίησης της τρωτότητας των ανθρώπων και των δομών, τη σωστή διαχείριση της γης και του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ετοιμότητας στις ανεπιθύμητες ενέργειες (UNISDR, 2009).

Μετριασμός επιπτώσεων - Πρόληψη
Καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, όπως η κατασκευή τεχνικών έργων, ο σχεδιασμός χρήσεων γης και η σύνταξη, διάδοση και διατήρηση σχεδίων εκκένωσης.

Βιβλιογραφία:

Οδηγία 2007/60/ΕΚ. (2007). Αξιολόγηση και διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας.

ΦΕΚ 102/Β/01.05.2002. Νόμος υπ. αριθμ. 3013 Αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας και λοιπές διατάξεις.

ΦΕΚ 423/Β/10-4-2003. Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας «Ξενοκράτης».

Burton, I., Kates, R. and White G. (1978). The Environment as Hazard. New York, Oxford University Press.

UNISDR. (2009). Terminology on Disaster Risk Reduction.

Wisner, B. and Adams, J. (2002). Environmental health in emergencies and disasters – a practical guide. Switzerland. World Health Organization.

Βουβαλίδης Κ. (2020). Ο δρόμος για καλύτερες περιβαλλοντικά επιλογές αντιπλημμυρικής προστασίας στην Ελλάδα. Αθήνα.

Δεμιρτζάκης Μ., Λέκκας Σ. (2010). Διερευνώντας τη Γη. Εισαγωγή στη Γενική Γεωλογία. Αθήνα, Γκέλμπεσης.

Διακάκης Μ. et al (2020). Νέα ευρήματα και εφαρμογές από πρόσφατες μεγάλες καταστροφές στον ελληνικό χώρο. Αθήνα.

Δούτσος Θ. (2000). Γεωλογία: Αρχές και εφαρμογές. Αθήνα, Leader Books.

Μαμάσης Ν. (2014). Πλημμύρες και αντιπλημμυρικά έργα. Αθήνα.

Λέκκας Ε. (2020). Διαχείριση κλιματικής κρίσης και καταστροφών. Ένας βασικός στόχος της Εκπαίδευσης. Αθήνα.

Λέκκας E. et al (2009). Φυσικές καταστροφές. Μάθε ...και προφυλάξου. Ρόδος, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου.

Λέκκας Ε., Αντωναράκου Α., Κυριαζή Ε., Αλεξούδη Β.(2021). Διαχείριση κινδύνων καταστροφών και κρίσεων, Ενότητα 6: Πλημμύρες. Αθήνα, ΙΝΕ - Ινστιτούτο Εργασίας Γ.Σ.Ε.Ε.

Σαπουντζάκη Κ., Δανδουλάκη Μ. (2015). Κίνδυνοι και καταστροφές. Έννοιες και Εργαλεία Αξιολόγησης, Προστασίας, Διαχείρισης. Αθήνα. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα www.kallipos.gr Σ.Ε.Α.Β.

Σούλιος Γ. (2010). Γενική Υδρογεωλογία. Α΄ Τόμος. Θεσσαλονίκη. University Studio Press, Εκδόσεις Επιστημονικών Βιβλίων και Περιοδικών.

 

Ηλεκτρονικές πηγές:

https://www.who.int/

http://www.opengov.gr/yptp/?p=1253

https://edcm.edu.gr/images/news/hdrrf/presentations2020/236-Vouvalidis_HDRRF2020_Flood-Protection-Athens.pdf

https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/SR18_25/SR_FLOODS_EL.pdf

http://geodata.gov.gr/organization/hydroscopehttp://www.hydroscope.gr/

http://geodata.gov.gr/maps/?package=778423ef-c344-438a-8f45-69a60eac02af&resource=8a6f7eb8-2a03-4edd-8eb7-1e6d10ab5785&locale=el


Επιμέλεια στο Γλωσσάρι - Ορισμοί:

  • Βλάχος Ιωάννης, Υπεύθυνος Πολιτιστικών Θεμάτων ΔΔΕ Αχαΐας
  • Ιππέκη Βασιλική, Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΔΠΕ Δυτ. Θεσσαλονίκης
  • Ριφάκη Νικολέτα, Αναπληρώτρια Υπεύθυνη ΚΠΕ/ΚΕΠΕΑ Ελευθερίου Κορδελιού & Βερτίσκου